Chiny tracą monopol na metale ziem rzadkich. USA, Japonia i inni wchodzą do gry
24 lipca 2020, 10:43Świat szybko uwalnia się od zależności od Chin w produkcji metali ziem rzadkich (REE). Metale te – jak skand, lantan, europ czy prazeodym – są niezbędne w nowoczesnej gospodarce. Używa się ich w przemyśle lotniczym, kosmicznym, produkuje lasery, magnesy, akumulatory czy wyświetlacze ciekłokrystaliczne
Wielka niewiadoma: jest na obcasach czy nie?
23 września 2010, 06:45Psycholodzy ewolucyjni badający reakcje mężczyzn na kobiety noszące wysokie obcasy i idące w płaskim obuwiu odkryli, że panowie nie są w stanie stwierdzić, która z kobiecych sylwetek paraduje w szpilkach.
Wiadomo, czemu początkowo duże dinozaury trzymały się z dala od tropików
16 czerwca 2015, 10:09Przez ponad 30 mln lat od pojawienia się dinozaurów większość tych gadów nie zamieszkiwała tropików (okolic równika). Okazuje się, że powodem były wyjątkowo niesprzyjające warunki: silne pożary, brak pożywienia i ekstremalne zmiany klimatu.
Czarne dziury, początek a nie koniec? Uczeni proponują nowe rewolucyjne podejście
14 marca 2025, 16:05Czarne dziury od dziesięcioleci fascynują naukowców, pisarzy i zwykłych zjadaczy chleba. Zgodnie z ogólną teorią względności Einsteina, wszystko, co dostaje się do czarnej dziury opada do jej centrum i zostaje tam zniszczone przez gigantyczną grawitację. Centrum to, zwane osobliwością, to nieskończenie mały punkt, w którym przyspieszenie grawitacyjne jest nieskończone. Tam skupia się cała materia czarnej dziury.
Pandemiczne inspiracje
19 sierpnia 2020, 14:20Naukowcy próbują pracować mimo utrudnień związanych z COVID-19. Czasem panująca na świecie sytuacja skłania ich (podobnie jak barmanów tworzących drinki określane mianem quarantini) do nadawania nazw inspirowanych pandemią. Tak było w przypadku grzybów Diabolocovidia i Laboulbenia quarantenae.
Mrówka z noktowizorem
6 października 2010, 21:36Wykształcenie przez nocne gatunki zwierząt zdolności widzenia po ciemku nikogo nie dziwi. Ale spostrzeżenie, że osobniki aktywne nocą, nawet w ramach jednego gatunku, potrafią przystosować ewolucyjnie swój wzrok, jest nowością. A tak właśnie jest w przypadku australijskich mrówek.
Mleczna farba sprzed 49 tys. lat
3 lipca 2015, 06:27Międzynarodowy zespół odkrył w schronisku skalnym Sibudu w RPA pozostałości farby z mleka i ochry sprzed 49 tys. lat. Naukowcy uważają, że ludzie mogli ozdabiać nią siebie, kamień lub drewno.
Wielkie modele językowe (LLM) generują język podobnie jak ludzie
15 maja 2025, 08:33Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego i Allen Institute for AI ze zdumieniem zauważyli, że wielkie modele językowe (LLM) – takie jak używane np. przez ChatGPT – generalizują wzorce językowe podobnie jak ludzie, poprzez analogie a nie ścisłe trzymanie się zasad. Badacze postanowili sprawdzić, na ile prawdziwe jest powszechnie panujące przekonanie, że LLM generują swoje wypowiedzi na podstawie obowiązujących zasad, które wydedukował z danych treningowych. Tymczasem okazało się, że – podobnie jak ludzie – modele językowe posługują się przykładami i analogiami podczas tworzenia nieznanych sobie słów.
Nowo odkryta klasa gwiazd rozwiązuje problem czerwonych nadolbrzymów i supernowych Typu IIP
24 września 2020, 11:20Astronomowie z USA i Szwajcarii zidentyfikowali nową klasę gwiazd. Nazwali ją szybko pulsującymi żółtymi nadolbrzymami. Odkrycie może rozwiązać znany astrofizyczny „problem czerwonych nadolbrzymów”. Odnosi się on do faktu braku obserwacji gwiazd progenitorowych dla supernowych Typu IIP. Gwizdy takie musiałyby mieć masę od 16 do 30 mas Słońca.
Dłuższa znajomość, mniejsza wiedza
20 października 2010, 12:24Psychologowie ze szwajcarskiego Uniwersytetu w Bazylei i amerykańskiego Indiana University przeprowadzili badania, z których wynika, że małżeństwa z długim stażem wiedzą o sobie mniej, niż pary ze stażem krótszym.
